Groenekan is een dorp in de gemeente De Bilt, gelegen in de provincie Utrecht. Het dorp ligt tussen Utrecht en Bilthoven en heeft in 2023 ongeveer 1.965 inwoners. Tot 1 januari 2001 maakte Groenekan deel uit van de voormalige gemeente Maartensdijk.
Geschiedenis
De oorsprong van Groenekan gaat terug tot het begin van de 14e eeuw, toen ontginners het veengebied ten noorden van de Ezelsdijk in cultuur brachten. Het gebied werd aanvankelijk aangeduid als de Oude- of Bisschopswetering. De naam "Groenekan" is afgeleid van een herberg die op de hoek van de Koningin Wilhelminaweg en de Groenekanseweg stond. Op een kaart uit 1607 wordt deze herberg, "De Groene Kan", vermeld.
In de loop der eeuwen ontwikkelde Groenekan zich van een agrarisch buurtschap tot een dorp met grotere huizen, zoals landgoed Voordaan. Vanaf 1920 werden er wijken met burgerhuizen gebouwd, wat zorgde voor een toename van het aantal inwoners. Het dorp kende tot 1945 twee treinhaltes en had vele winkels, wat bijdroeg aan de lokale economie en bereikbaarheid.
Cultuur en voorzieningen
Groenekan heeft zijn landelijke en agrarische karakter grotendeels behouden, ondanks de groei van het aantal forensen. In het dorp staat de gerestaureerde korenmolen Geesina, een historisch monument dat herinnert aan het agrarische verleden. Aan de oostkant van Groenekan, ten noorden van de Groenekanseweg, ligt landgoed Beukenburg, een natuurgebied dat geliefd is bij wandelaars en natuurliefhebbers.
Het dorp heeft een actief verenigingsleven met diverse sportclubs, waaronder hockeyclub MMHC Voordaan. Op het gebied van onderwijs beschikt Groenekan over basisschool De Nijepoort, die in 2014 werd bekroond met de titel 'gezonde school'.
Bekende inwoners
Enkele opmerkelijke personen geboren in Groenekan zijn:
Joan Gideon Loten (1710-1789), gouverneur van Ceylon en lid van de Royal Society.
Hendrik Copijn (1842-1923), tuinarchitect.
Hidde Maas (1944), acteur.
Veronica Hazelhoff (1947-2009), schrijfster.
Groenekan biedt een harmonieuze mix van historische charme en moderne voorzieningen, met een sterke gemeenschap en een groene omgeving die het tot een aantrekkelijke woonplaats maken.