De gemeente Utrecht trok onlangs 7.300 woningen over de streep door één simpel principe: realiteitszin. (Utrecht doet water bij de wijn: beter iets minder betaalbaar en soms wat kleiner dan helemaal geen nieuwe woningen) Niet alles tegelijk willen, maar keuzes maken. Minder eisen, kleinere woningen, minder regulering – en bouwen maar. De boodschap is helder: beter iets dan niets. Zo kwamen zestien projecten van de grond die anders vastgelopen waren in een moeras van idealisme en onbetaalbare ambities.
Wat een contrast met De Bilt.
In onze gemeente zien we het tegenovergestelde gebeuren. Neem het dossier Spoorzone, dat op 27 mei opnieuw voor besluitvorming ligt. Hier worden plannen met 850 woningen doorgedrukt, ondanks toenemende bezwaren van bewoners, ondernemers én grondeigenaren. Dat klinkt ambitieus, maar in werkelijkheid leidt het tot overprogrammering: te veel functies op één plek, zonder duidelijke regie of draagvlak. Dat gaat ten koste van leefbaarheid, verkeersveiligheid en werkgelegenheid in het centrum van Bilthoven.
Dan hebben we het nog niet eens over de druk op onze voorzieningen. 850 woningen betekent 2.500 tot 3.000 extra inwoners. Waar gaan die kinderen naar school? Bij welke huisartsen kunnen zij terecht? Bij welke tandartsen? De wachtlijsten zijn er nu al. De bestaande voorzieningen in De Bilt – van onderwijs tot zorg – staan onder druk. Zonder een onderbouwd plan voor capaciteitsuitbreiding, schuiven we het probleem simpelweg door naar de samenleving. Meer woningen zonder mee te groeien in publieke voorzieningen is geen visie, maar verwaarlozing. Groei moet niet alleen ruimtelijk en verkeerskundig passen, maar ook maatschappelijk draagvlak en leefkwaliteit waarborgen. Dat ontbreekt nu volledig.
En het ergste? Deze plannen lossen de échte problemen op onze woningmarkt niet op. De gemeente De Bilt heeft 27% sociale huur. Tegelijkertijd ontbreekt het aan doorstroommogelijkheden. Wie in een sociale huurwoning woont en meer is gaan verdienen, kan nergens naartoe. Er is geen middenhuur. Betaalbare koop ontbreekt. En dus zit het systeem muurvast.
Wat we bouwen, moet lucht geven. Sociale huur moet een vangnet zijn, geen eindstation. Maar door het ontbreken van een middensegment zitten mensen gevangen in een woning waar ze eigenlijk uit willen – of uit moeten. Starters, scheefwoners en senioren verdringen elkaar in een systeem zonder doorgroeimogelijkheden.
Wat de VVD De Bilt voorstaat is een andere koers:
- Maximaal 500 woningen in combinatie met bestaande bedrijvigheid — dat is realistisch, uitvoerbaar én leefbaar.
- Kleine koopwoningen vanaf 40 m² als betaalbare optie voor starters en scheefwoners.
- Ruimere appartementen voor senioren die willen doorstromen.
- Meer ruimte voor mensen en groen in plaats van onhoudbare dichtheid.
- Een normale parkeernorm (CROW), zodat bewoners van omliggende wijken niet de prijs betalen.
- Een eigen woningnet, zodat we echt bouwen voor onze inwoners
Die koers is bovendien niet nieuw. De gemeenteraad heeft eerder met VVD amendement A7 vastgesteld dat het aantal woningen in de Spoorzone tussen de 500 en 1000 moet liggen, mits verkeerskundig inpasbaar. En met VVD amendement A8 is ruimte gecreëerd voor kleinere koopwoningen van 40 m² – een cruciale stap voor starters en alleenstaanden in een oververhitte markt. Deze aangenomen kaders geven richting aan realistisch beleid. Dat ze nu genegeerd dreigen te worden, onderstreept het gebrek aan regie.
Utrecht laat zien dat maatwerk loont. Minder dogma, meer resultaat. In De Bilt blijven we hangen in plannen zonder realiteitszin, zonder financiële onderbouwing, zonder draagvlak. En een verkeerskundig onderzoek dat zó is aangepast dat het gewenste beleid er precies uitkomt – dát is geen onderbouwing, dat is manipulatie.
Het huidige plan van 850 woningen in combinatie met optoppen boven bestaande bedrijvigheid leidt tot overprogrammering. Wonen én bedrijvigheid stapelen op dezelfde vierkante meters zet de leefkwaliteit onder druk, verdringt functies en creëert een verkeersinfarct in het centrum van Bilthoven.
Minder woningen betekent niet minder ambitie, maar meer ruimte voor mensen, groen en kwaliteit. Door te kiezen voor een realistisch aantal woningen ontstaat lucht in het plan: voor goede openbare ruimte, een normale parkeernorm, veilige routes voor fietsers en voetgangers én behoud van ondernemerschap.
De verleiding is groot om aantallen leidend te maken: hoe meer woningen op papier, hoe ambitieuzer het plan lijkt. Maar méér is niet altijd beter. Zeker niet als het ten koste gaat van leefbaarheid, bereikbaarheid en kwaliteit. Wat De Bilt nodig heeft, is geen massaproductie van vierkante meters, maar doordachte woningbouw die écht iets oplost. Woningen die passen bij onze mensen, onze ruimte en onze toekomst. Slimmer bouwen, niet groter bouwen – dát is de keuze die we nu moeten maken.