Op verzoek van de VVD en het CDA heeft het college van B&W op 2 juli 2025 schriftelijke duidelijkheid gegeven over het proces en de bevoegdheden rond een mogelijk asielzoekerscentrum (AZC) op het terrein van Berg en Bosch. De vragen volgden op signalen van onduidelijkheid in de raad en de samenleving.
Geen besluit over vestiging AZC – enkel medewerking aan onderzoek
Het college stelt nadrukkelijk dat er geen principebesluit is genomen om mee te werken aan de vestiging van een AZC. Er is enkel medewerking verleend aan een haalbaarheidsonderzoek door het COA. Dit past binnen de verplichting uit de Spreidingswet om als college binnen zes maanden een locatie aan te wijzen na het landelijke verdeelbesluit. Over de geschiktheid van de locatie aan de Professor Bronckhorstlaan is dus nog geen oordeel geveld.
Twee mogelijke procedures: BOPA of wijziging omgevingsplan
De realisatie van een AZC past niet in het huidige omgevingsplan, zoals de VVD al eerder heeft aangegeven. Er zijn daarom twee mogelijke routes:
BOPA (Buitenplanse Omgevingsplanactiviteit): het college is bevoegd om te besluiten over de omgevingsvergunning, maar moet vooraf een bindend advies vragen aan de gemeenteraad.
Wijziging van het omgevingsplan: dit traject wordt volledig vastgesteld door de gemeenteraad, inclusief mogelijkheid tot het indienen van amendementen.
Welke route het COA uiteindelijk kiest, is nog niet bekend. Beide procedures zijn gekoppeld aan het principe van evenwichtige toedeling van functies aan locaties (ETFAL), en worden pas gestart zodra het COA een aanvraag indient.
Rol van de raad: geen delegatie van bevoegdheden
Het college bevestigt dat de gemeenteraad in beide trajecten betrokken is en dat er geen delegatie heeft plaatsgevonden van de bevoegdheid om het omgevingsplan te wijzigen. De raad houdt dus de eindbeslissing in handen bij een wijziging van het plan. Bij een BOPA heeft de raad geen wijzigingsrecht, maar wel een beslissende rol via bindend advies.
Participatie en omgevingstafels
Zodra het plan verder is uitgewerkt, zal het participatieproces plaatsvinden, onder meer via omgevingstafels. Daarbij vindt ook afstemming plaats met omwonenden en belanghebbenden. De motie M15-2025 regelt dat er ambtelijke terugkoppeling aan de raad plaatsvindt na afloop van de omgevingstafels, zodat de raad nog aandachtspunten kan meegeven aan het COA als initiatiefnemer.
Bestuursovereenkomst wordt aan raad voorgelegd
Naast het ruimtelijke traject werkt het college samen met het COA aan een bestuursovereenkomst over onder andere aantallen, duur, kosten, veiligheid, onderwijs en zorg. De regels die wij graag in deze overeenkomst willen hebben staan in onze startnotitie. Zowel de gemeenteraad als de klankbordgroep leveren hier input voor. De bestuursovereenkomst wordt – net als de planologische maatregel – ter besluitvorming aan de gemeenteraad voorgelegd.
Geen uitspraken over haalbaarheid
Op vragen over de haalbaarheid van 300 asielzoekers op deze locatie doet het college vooralsnog geen uitspraken. Men wijst erop dat er nog geen plan ligt en dat eerst onderzoek moet plaatsvinden voordat een oordeel kan worden geveld.
Samengevat
De beantwoording bevestigt dat de gemeenteraad de sleutelrol behoudt in het besluitvormingsproces over een mogelijk AZC in De Bilt. Als VVD blijven we deze rol serieus nemen en zullen we zorgvuldig en kritisch toezien op iedere stap in dit proces. Hoewel het formele onderzoek nog moet plaatsvinden, is voor de VVD op basis van locatiekenmerken en maatschappelijke impact nu al helder dat deze plek ongeschikt is voor een AZC.