De VVD-fractie van Provinciale Staten is positief over wat in de afgelopen statenperiode bereikt is. De provincie is door een ander takenpakket en een andere werkwijze meer van deze tijd geworden. De provinciale organisatie is kleiner geworden. Dat past in ontwikkelingen in de samenleving waarin inwoners, bedrijven en organisaties elkaar eerder vinden om eigen plannen te verwezenlijken. De provincie hoeft daar niet eigen beleid voor te ontwikkelen, of er tussen te gaan zitten. De VVD heeft vertrouwen in wat mensen zelf kunnen. Het provinciale beleid is daar de afgelopen jaren meer op ingesteld geraakt. Dat blijkt onder andere in het ruimtelijke beleid, natuurbeleid, cultuurbeleid en recreatiebeleid. Dat geeft inwoners en ondernemers ruimte.
Financiën op orde zonder lastenverhoging.
De financiën van de provincie zijn voor de komende jaren op orde. Er wordt niet meer uitgegeven dan er is. Voor eenmalige grote uitgaven (natuur, verkeer) is gespaard. Er is stevig bezuinigd. Er zijn soms pijnlijke keuzen gemaakt. Maar de opcenten in de motorrijtuigenbelasting zijn ook dit jaar voor de Utrechtse inwoners niet verhoogd.
Maar we zijn er nog niet…en willen Europa’s meest competitieve regio blijven.
Welvaart zorgt dat we in de provincie Utrecht kunnen wonen tussen prachtig onderhouden erfgoed, onze vrije tijd op schitterende landgoederen kunnen doorbrengen en kinderen een gloedvolle toekomst bieden. De VVD heeft er respect voor hoe ondernemers en inwoners in de afgelopen jaren met de crisis zijn omgegaan. Daardoor trekt de economie nu weer (langzaam) aan. De provincie kan dat verder ondersteunen door een verbindende rol te spelen. Daarmee kunnen we er voor zorgen dat Utrecht Europa's meest competitieve regio blijft.
VVD-fractie Provinciale Staten Utrecht over Begroting 2015, t.b.v. Algemene Beschouwingen 8 december 2015:
Terugblik: de provincie is meer van deze tijd geworden
e provincie is in deze Statenperiode meer van deze tijd geworden. Het college, en de Staten, hebben de taken van de provincie aangepast aan de maatschappelijke ontwikkelingen. Dat was nodig. Als overheden elkaar in de weg zitten, hebben inwoners daar last van: bijvoorbeeld onnodige administratieve verplichtingen. Datzelfde geldt ook voor taken waarvan inwoners vinden dat een overheid die niet zou moeten doen. Het leidt tot onbegrip bij belastingbetalers. En daarmee tot afname van draagvlak en slagkracht van de overheid.Taken op het gebied van cultuur en welzijn zijn in deze Statenperiode afgestoten. Rijk en gemeenten zijn daarin beter. En in de maatschappij zijn andere werk- en financieringsvormen aan het opkomen. De klassieke financieringswijze van publieke activiteiten was via belasting en herverdeling door de overheid. Deze maakt plaats voor directe vormen van financiering, gekoppeld aan participatie en deelname in activiteiten. We zien dat bij initiatieven voor energie, cultuur, erfgoed en natuur. Ook andere financieringsvormen worden meer gebruikt: particuliere fondsen, crowdfunding, revolverende fondsen in plaats van subsidies. Dit past in het bredere plaatje van de 'netwerksamenleving'. Daarin is er meer wisselende samenwerking om doelen te realiseren. Er zijn meer horizontale verhoudingen tussen overheid en burgers. Een hiërarchische positie voor de overheid is minder vanzelfsprekend. Een liberale partij als de VVD voelt zich daar senang bij. Het betekent meer ruimte voor de eigen kracht die aanwezig is in de maatschappij. Meer ruimte voor creativiteit en innovatie. Als je mensen vrijheid geeft, hebben ze de mogelijkheid verantwoordelijkheid te nemen. Voor zichzelf en voor anderen, en dat doen ze. Ook als het gaat om zorgen dat mensen die het minder goed hebben getroffen, mee kunnen komen. Liberalen realiseren zich dat er soms wel een spelbewaker nodig is. Deze stelt grenzen als er gehandeld wordt ten koste van anderen. En dient het algemene belang, dat boven de individuele belangen uitstijgt. De overheid kan die rol echter alleen vervullen als ze gezag heeft. Dat gezag ontstaat als de rol wordt herkend door inwoners.
Minder beleid, andere overheid, meer ondernemerschap
Met het doorvoeren van de kerntaken en een andere werkwijze, met meer ruimte voor ondernemerschap, is een enorme klus geklaard. Dit heeft zich vertaald in de ruimtelijke structuurvisie, in het natuurbeleid, in het mobiliteitsplan, in het beleid voor cultuur en erfgoed, in het recreatiebeleid en in coöperatie OGEN voor gebiedsontwikkeling. Maar we zien het niet alleen in beleid. De provinciale organisatie is ook ingekrompen met circa een derde van de formatieplaatsen (300 fte). De provincie presenteert zich minder 'opgeblazen'. Symbolisch, en veelzeggend, is het verdwijnen van de sticker op de streekbussen ('deze bus wordt u aangeboden door de provincie Utrecht') per eind 2016. Die bus wordt namelijk door de belastingbetaler betaald. De provincie heeft haar rol gepakt als gemeenten er onderling niet uitkwamen en inwoners daarvan de dupe werden. Zo wordt de aansluiting van Houten op de A12 gerealiseerd waardoor inwoners 's-ochtends sneller op het werk zijn en 's-avonds meer tijd voor zichzelf hebben. En de kantorenleegstand wordt aangepakt waardoor de markt weer kan functioneren. En dat niet alleen......Ook het 'gewone werk' is doorgegaan. Ik noem een paar onderwerpen:
– Bij het tracébesluit A28 is via aanbesteding de planologie volgend gemaakt t.o.v. wat de markt kan maken,
– Voor einde 2014 ligt er met de provincie Gelderland een besluit over het aanbrengen van een wisselstrook op de Rijnbrug,
– Samen met bewoners is gewerkt aan hun initiatief tot ondertunneling bij het spoor in Maarsbergen,
– Utrecht Science Park staat nu op de derde plek van science parken,
– De provincie heeft bijgedragen aan het nieuwe Deltaplan met als o.a. succes dat de dijk dwars door Oudewater niet wordt verhoogd, maar de Lek- en Grebbedijk,
– De RUD is gevormd,
– Voorbereiding op de aanstaande Omgevingswet is ter hand genomen,
– De decentralisatie Jeugdzorg is door de provincie constructief opgepakt.
Financiën op orde zonder lastenverhoging
De financiën van de provincie zijn voor de komende jaren op orde. Structurele uitgaven worden betaald uit structurele inkomsten. Voor eenmalige grote uitgaven (natuur, verkeer) is gespaard. De begroting van de provincie Utrecht sluit met een positief saldo van € 1,6 miljoen. Hiermee kunnen eventuele tegenvallers, zoals nieuwe kortingen van het Rijk, worden opgevangen. Net als in de afgelopen jaren zijn de uitgaven aangepast aan de inkomsten. Soms zijn pijnlijke bezuinigingen doorgevoerd. Er is niet gekozen voor de makkelijke weg. De reserves zijn in stand gehouden voor uitgaven in de toekomst. Boodschappen betaal je immers ook niet uit het onderhoudsbudget van je eigen huis. Dat biedt rust. Ook is er in 2015 weer geen verhoging van de opcenten motorrijtuigenbelasting (de een na laagste van het land) en tarieven. Zelfs niet met inflatiecorrectie.Het begrotingsboekwerkje is prettig overzichtelijk. En zo hoort het.
Maar we zijn er nog niet
De VVD realiseert zich dat we met de beleidswijzigingen in de afgelopen jaren organisaties en inwoners soms voor het blok hebben gezet. Het was nodig. Tegelijkertijd was het een periode dat mensen en organisaties het al zwaar hadden door de economische crisis. We hebben diep respect voor hoe betrokkenen hiermee zijn omgegaan. Organisaties hebben bij subsidievermindering de tering naar de nering gezet en soms hun bedrijfsvoering volledig gewijzigd. Medewerkers die ontslagen zijn, hebben ander werk moeten vinden. En de eigen provinciale ambtelijke organisatie is in staat geweest om alle wijzigingen te verwerken en zich een andere werkwijze eigen te maken. Chapeau!
Vertrouwen in mensen
Het sluit aan bij de kracht die we elders in de samenleving zien om met deze crisis om te gaan. Ondernemers die een bedrijf starten of na een faillissement weer opkrabbelen. Werklozen die op zoek zijn gegaan naar ander werk. Daar past voor politici een zekere bescheidenheid bij. Het zijn niet politici die de economie uit de crisis hebben geholpen. Dat zijn de inwoners en bedrijven. Daarmee hebben we ook een morele verplichting. Namelijk om ruimte te blijven bieden aan de (financiële) zelfstandigheid waartoe we organisaties in de afgelopen jaren hebben gedwongen. Als je mensen vraagt om hun eigen verantwoordelijkheid te nemen, moeten we het niet in het provinciehuis weer gaan regelen.
Ook in eigen huis hebben we de afgelopen jaren een cultuuromslag in gang gezet. Het is logisch dat deze nog even nodig heeft om echt te landen. De provincie moet (nog) meer initiatiefnemers bij elkaar gaan brengen in plaats van zelf projecten opzetten. Een werkwijze als die met de EBU, Economic Board Utrecht, spreekt ons aan. Kennisinstituten en bedrijfsleven zitten daarin samen met de overheid aan het stuur. Zo kunnen nieuwe ideeën in de samenleving verder worden ontwikkeld. Daarnaast moeten we blijven kijken of we met minder regels toe kunnen. En de regels die we stellen, moeten worden gehandhaafd (en anders afgeschaft). Kortom, koersvast doorgaan, nu niet weer iets anders van inwoners en organisaties vragen. En ze de ruimte geven hun eigen verantwoordelijkheid te nemen. Want met alle internationale spanningen, is er behoefte aan een overheid die te vertrouwen is. Een overheid die waarmaakt wat wordt beloofd. Als dat vertrouwen er is, is er ook de mentale vrijheid bij inwoners en bedrijven om risico's te nemen. Dan wordt innovatief gewerkt aan de vraagstukken van deze tijd. Zoals energievoorzieningen waardoor we minder afhankelijk worden van het buitenland. Daarmee behouden we onze welvaart.
Welvaart voor goed wonen
Welvaart is de bron waardoor we hier kunnen wonen tussen goed onderhouden erfgoed, onze vrije tijd op mooie landgoederen kunnen doorbrengen en kinderen een toekomst kunnen bieden. Daarvoor is werkgelegenheid nodig en kansen voor ondernemers. De economie trekt landelijk voorzichtig aan. De VVD wil een steuntje in de rug geven. Het blijft nodig om in de komende jaren te investeren in betere bereikbaarheid, een goed vestigingsklimaat voor bedrijven, samenwerking met het onderwijs en onze internationale positie. Onze mooie landschappen, goed onderhouden erfgoed, festivals en de realisatie van een internationale school in deze Statenperiode, helpen daarbij. Voor de tweede achtereenvolgende keer is Utrecht Europa's meest competitieve regio. Dat is een bewijs van kansen voor ondernemers en banen voor Utrechters. Als het aan de VVD ligt, blijven we dat.